سابقه و هدف: وابستگی به مرفین استفاده از آن را برای تسکین درد محدود می‌کند. وابستگی به مرفین اجبار به جستجو و مصرف دارو در نتیجه ترغیب مثبت ناشی از آثار پاداشی دریافت دارو است و بخشی به خاطر ترغیب منفی ناشی از سندرم محرومیت است که با قطع دارو ایجاد می‌شود. هدف تحقیق حاضر بررسی اثر عصاره اتانولی زیره سیاه در بروز تحمل نسبت به اثر بی‌دردی مرفین و وابستگی به آن در موش کوچک آزمایشگاهی بود.
روش بررسی: در این مطالعه تجربی، برای ارزیابی میزان تحمل نسبت به اثر بی‌دردی مرفین از آزمون صفحۀ داغ استفاده گردید. مرفین در دوز 20 میلی‌گرم بر کیلوگرم به مدت 8 روز، روزی 2 بار به صورت درون صفاقی تزریق گردید، در روز هشتم مرفین 10 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن تزریق گردید. عصاره در دوزهای 300، 400 و 500 میلی‌گرم بر کیلوگرم به مدت 8 روز تزریق گردید. نالوکسان در دوز 10 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن، 5 ساعت بعد از آخرین تزریق مرفین تزریق گردید و علایم ترک شامل پریدن، انقباضات شکمی، دندان قروچه، نظافت، اسهال، افتادگی پلک در مدت 30 دقیقه بررسی گردید.
یافته‌ها: عصاره زیره سیاه به صورت معنی‌داری بروز تحمل نسبت به اثر بی‌دردی مرفین و وابستگی به آن را به تأخیر انداخت. عصاره گیاه، پریدن، انقباضات شکمی، نظافت، دندان قروچه، اسهال، افتادگی پلک را به صورت معنی‌داری کاهش داد.
نتیجه‌گیری: یافتههای تحقیق حاضر نشان دهنده کارایی عصاره زیره سیاه در تخفیف وابستگی به مرفین است. گیاه دارای ترکیباتی با اثرات کاهش سندرم ترک مرفین میباشد.
واژگان کلیدی: زیره سیاه، وابستگی، تحمل، سندرم ترک، موش، مورفین.