---

سابقه و هدف:آزید سدیم نوعی ماده شیمیایی و سمی است. هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر آزید سدیم بر تحرک اسپرم زنده، تعیین میزان تستوسترون، LH وFSH خون در موش کوچک آزمایشگاهی نر بالغ بود.
روش بررسی: دراین مطالعه تجربی، ۵۰ سرموش نر نژادBalb/c در۵گروه ۱۰ تایی با وزن حدود ۳۰-۲۵ گرم مورد استفاده قرار گرفت. حیوانات ۶۰ روز تحت تجویز محلول آزید سدیم به صورت خوراکی (گاواژ) قرار گرفتند. به ترتیب به گروه تجربی ۱، ۲ و ۳ به میزان ۵، ۱۰ و ۲۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن حیوانات، محلول آزید سدیم خورانده شد. پس از پایان تیمار، میزان هورمون‌های تستوسترون،LH و FSH سرم خون اندازه‌گیری شده و تعداد اسپرم‌ها، میزان تحرک و درصد زنده بودن اسپرم‌ها نیز مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: تعداد اسپرم‌ها در ۳ گروه تجربی نسبت به گروه‌های کنترل و شاهد کاهش معنی‌داری را نشان داد (۰۰۱/۰>P).درصد زنده بودن اسپرم‌ها در ۳ گروه تجربی نسبت به گروه‌های کنترل و شاهد اختلاف معنی‌داری را نشان نداد. میزان تحرک اسپرم‌ها با افزایش میزان دوز دارو کاهش معنی‌داری نسبت به گروه‌های کنترل و شاهد را نشان داد (۰۰۱/۰>P). میزان هورمون تستوسترون نیز با افزایش میزان دوز دارو، کاهش معنی‌داری نسبت‌ به گروه‌های کنترل و شاهد را نشان داد (۰۰۱/۰>P). میزان FSHدر ۳ گروه تجربی نسبت به گروه‌های کنترل و شاهد به جزء دوز ۱۰ میلی گرم بر کیلوگرم اختلاف معنی‌داری نداشت، اما میزان LH در گروه های تجربی دریافت کننده دوز روزانه ۱۰ و ۲۰ میلی گرم بر کیلوگرم نسبت به گروه‌های کنترل و شاهد افزایش معنی‌داری را نشان داد (۰۱/۰>P).
نتیجه‌گیری:به نظر می‌رسد با کاهش هورمون تستوسترون و تعداد اسپرم‌ها، فرآیند اسپرماتوژنز در حیوانات کاهش می‌یابد.