سابقه و هدف: نیکوتین قسمت مهمی از دود سیگار است که دارای اثرات روانی و جسمی در افراد معتاد می باشد. متیل فنیدیت با نام تجاری ریتالین دارویی است که از سال ها قبل در درمان اختلالات بیش فعالی و نقص توجه (Attention deficit hyperactivity disorder : ADHD) مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از این تحقیق، مطالعه تاثیر ریتالین و نیکوتین و بررسی توام آنها بر تحرک اسپرم که یکی از فاکتورهای موثر در باروری دستگاه تناسلی نر است، میباشد.
روش بررسی: در این مطالعه تجربی، 120 سر موش نر به 11 گروه تجربی و 1 گروه شاهد تقسیم شدند. در گروه تجربی از ریتالین به میزان 2 و 10 میلی گرم بر کیلوگرم و از نیکوتین به میزان 100 ،200 و 400 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن، به طور جداگانه و توامان به صورت گاواژ به مدت 40 روز استفاده شد. در پایان آزمایش، حیوانات بیهوش شده و سپس درصد تحرک اسپرم ها از طریق گامت های خارج شده از مجرای دفران تعیین گردید. داده ها با استفاده از آزمون t و کروسکال والیس و (Post-Hoc (Scheffe تحلیل شدند و 05/0>p معنی‌دار در نظر گرفته شد.
یافته ها: در اکثر گروه های تجربی در مقایسه با گروه کنترل، کاهش معنی‌داری در درصد تحرک اسپرم مشاهده شد. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد در افرادی که حتی به میزان کم از سیگار استفاده می کنند، مصرف ریتالین به میزان بالا می‌تواند کاهش معنی‌داری در تحرک اسپرم ایجاد نماید.
 واژگان کلیدی: متیل فنیدیت، نیکوتین، تحرک اسپرم، موش سوری