سابقه و هدف: در حال حاضر، ۵-۳ درصد جمعیت کشور ما (حدود ۳ میلیون نفر) به دیابت مبتلا هستند. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر بکارگیری مدل ترانس تئوری پیرامون فعالیت های فیزیکی، بر برخی شاخص های سلامتی (قند خون، شاخص توده بدنی، چربی خون، تعداد ضربان قلب، فشار خون و هموگلوبین گلیکولیزه خون) بیماران دیابتی نوع ۲ در سال ۱۳۸۵ انجام شد.
روش بررسی: این پژوهش، یک مطالعه نیمه تجربی (قبل و بعد) بود که بر روی ۳۲ بیمار مبتلا به دیابت نوع ۲ تحت پوشش انجمن دیابت ایران با روش نمونه گیری غیر احتمالی (آسان) انجام شد. اطلاعات پیرامون شاخص های سلامتی، میزان فعالیت های فیزیکی و مرحله ورزشی بر طبق الگوی ترانس تئوری واحدهای مورد پژوهش، در قبل و ۵/۱ و ۳ ماه بعد از آموزش به وسیله پرسش نامه، مصاحبه و مشاهده جمع آوری گردید.
یافته ها: مرحله ورزشی افراد تحت پژوهش، بر اساس مدل ترانس تئوری، بعد از سه ماه آموزش بهبود یافت و اکثر افراد از مرحله آمادگی به مرحله تثبیت رسیدند. مقایسه کیفیت ورزش واحدهای مورد پژوهش، نشانگر بهبود کیفیت انجام اکثر حرکات ورزشی افراد بعد از سه ماه آموزش بود (۰۵/?>P) شاخص های میزان قند خون ناشتا، هموگلوبین گلیکولیزه خون، تری گلیسیرید و لیپوپروتئین با دانسیته کم، در طی سه ماه بعد از آموزش تغییر معنی داری را نشان داد (۰۵/?>P).
نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد که آموزش در زمینه فعالیت های فیزیکی بر اساس مدل ترانس تئوری در مرحله ورزشی آنها (از مرحله آمادگی به مرحله تثبیت) و نیز بهبود شاخص های سلامتی بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ موثر است. لذا انجام فعالیت های فیزیکی در جهت کنترل شاخص های سلامتی این بیماران توصیه می شود.