---

سابقه و هدف: بیش فعالی و عدم توجه (ADHD)، یکی از شایع‌ترین اختلالات روان پزشکی کودکان با شیوع ۲۹/۵ درصد می‌باشد. سرب به عنوان یک نوروتوکسین در ایجاد رفتارهای غیرطبیعی به خصوص در اطفال موثر بوده است. رفتار کودک در اثر مسمومیت با سرب، گاهی از آنچه در کودکان بیش فعال مشاهده می گردد، غیرقابل افتراق می‌باشد. این مطالعه به منظور تعیین سطح سرب خون کودکان مبتلا به بیش فعالی به عنوان یک عامل جدی در ایجاد بیش فعالی صورت گرفت.
روش بررسی: این مطالعه مورد- شاهدی در بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه های علوم پزشکی شهید بهشتی و آزاد اسلامی روی ۱۰۰ کودک سالم به عنوان گروه شاهد و ۱۰۰ کودک مراجعه کننده به درمانگاه که بیش فعالی وعدم توجه آنان توسط روانپزشک اطفال تأیید شده بود، صورت گرفت. سطح سرب خون، در تمام افراد مورد مطالعه، در وضعیت ناشتا اندازه گیری گردید.
یافته‌ها: حداقل میزان سرب خون در گروه شاهد μg/dL ۸/۱ و در کودکان مبتلا به بیش فعالی μg/dL ۹/۲ بود. حداکثر میزان سرب خون اندازه گیری شده در گروه شاهد μg/dL ۱/۲۴ و در کودکان مبتلا به بیش فعالی μg/dL ۶/۱۸ بود. سطح متوسط سرب خون در افراد گروه شاهد μg/dL ۱۸۹/۷ و در مبتلایان به بیش فعالی μg/dL ۲/۷ بود. هیچ اختلاف قابل توجهی در سطح سرب خون، بین دو گروه وجود نداشت (۹۸۷/۰=p).
نتیجه‌گیری: در این مطالعه، گرچه سطح سرب خون در کودکان مبتلا به بیش فعالی بالاتر بود ولی ثابت نشد که مقدار آن در کودکان بیش فعال به طور معنی‌داری بالاتر باشد.

---

---

سابقه و هدف: اختلال کم توجهی/بیش‌فعالی از جمله اختلالات رشدی است که از دیرباز توجه روان‌شناسان و روان‌پزشکان را به خود مشغول کرده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش بهسازی توجه و حافظه کاری بر میزان عملکرد پیوسته‌ کودکان مبتلا به اختلال کم‌توجهی/بیش‌فعالی انجام شد.

روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی روی ۴۴ نفر از کودکان مبتلا به اختلال کم‌توجهی / بیش‌فعالی مراجعه‌کننده به کلینیک‌های روان‌پزشکی شهرستان بابل که به دو گروه ۲۲ نفری آموزش و شاهد تقسیم شدند، انجام شد. عملکرد هر دو گروه آزمون و شاهد با استفاده از نرم‌افزار عملکرد پیوسته در مرحله‌ پیش‌آزمون مورد سنجش قرار گرفت. سپس هر یک از اعضای گروه آزمون به مدت ۲۰ جلسه نیم‌ساعته (هفت هفته، سه بار در هفته، به مدت نیم ساعت)، به صورت انفرادی تحت آموزش با نرم‌افزار آموزش بهسازی توجه و حافظه کاری قرار گرفتند. پس از اتمام دوره آموزش، دوباره با استفاده از نرم‌افزار ذکر شده از هر دو گروه آزمون و شاهد، پس‌آزمون اجرا شد.

یافته­ ها: نتایج آزمون کوواریانس نشان داد با وجود افزایش عملکرد پیوسته در هر دو گروه آموزش و شاهد در مرحله پس‌آزمون، افزایش عملکرد پیوسته در گروه آموزش بیش از گروه شاهد بود و به این ترتیب آموزش بهسازی توجه و حافظه کاری بر میزان عملکرد پیوسته کودکان مبتلا به اختلال کم‌توجهی / بیش‌فعالی اثربخش بود.

نتیجه­گیری: آموزش بهسازی توجه و حافظه‌ کاری و آموزش‌های مشابه می‌تواند به عنوان یک روش درمانی مکمل درمان‌های دارویی و یا جایگزین درمان دارویی به حساب آید.

واژگان کلیدی: اختلال کم‌توجهی/بیش‌فعالی (ADHD)، عملکرد پیوسته، بهسازی توجه و حافظه کاری

---

سابقه و هدف: اختلال نقص توجه و بیش فعالی، اختلالی عصب تحولی است. نقص کارکردهای اجرایی خصیصه فراگیر این اختلال محسوب می شود که پیامدهای منفی بسیاری برای کودکان مبتلا به این اختلال را در بر دارد. هدف از مطالعه حاضر تعیین تأثیر توانبخشی شناختی رایانه ای مبتنی بر حرکت بر بهبود توانایی شناختی حافظه فعال کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش فعالی بود.
روش بررسی: روش پژوهش نیمه­آزمایشی با طرح پیش­آزمون- پس­آزمون با گروه کنترل بود که بر روی ۲۸ کودک ۸ تا ۱۲ ساله مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش فعالی شهر کرج با استفاده از نمونه گیری هدفمند انجام شد. ۱۴ نفر از آن­ها در گروه درمان و ۱۴ نفر در گروه کنترل به صورت تصادفی قرار گرفتند. برای ارزیابی حافظه کاری از تکلیف چند محرک پیشین استفاده شد. داده­ها با آزمون آماری تحلیل واریانس اندازه­گیری مکرر آمیخته و به کمک نرم افزار spss,۲۰  تحلیل شدند. 
یافته­ها: نتایج به دست آمده از پژوهش نشان دادند که در حافظه کاری گروه درمان بعد از مداخله بهبود حاصل شد (۰۱/۰>p).
نتیجه­گیری: : نتایج این پژوهش نشان داد که توانبخشی شناختی رایانه­ای مبتنی بر حرکت می­تواند باعث بهبود حافظه کاری کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش فعالی شود.
واژگان کلیدی: اختلال نقص توجه و بیش فعالی، توانبخشی شناختی رایانه­ای (مبتنی بر حرکت)، حافظه کاری.

---

چکیده
سابقه و هدف: تری­متیل­تین (Trimethyltin; TMT) اورگانوتینی است که تجویز پریناتال آن سبب تخریب انتخابی قشر مغز، هیپوکامپ و بروز بیش فعالی می­شود. هدف این پژوهـــــش، ارزیابی اثر فرولیک اسید بر بهبود اختلال در یادگیری حرکتی - شناختی در موش‌های صحرایی متعاقب‌ مسمومیت پریناتال با TMT بود.
روش بررسی: در این مطالعه تجربی، ۳۰ سر موش صحرایی باردار نژاد ویستار به صورت تصادفی در ۵ گروه تقسیم شدند: گروه‌های کنترل، دریافت کننده نرمال سالین (TMT+Saline) و  دریافت کننده فرولیک اسید (TMT+FER۲۵، TMT+FER۵۰ و TMT+FER۱۰۰). TMT به صورت درون صفاقی (۹ میلی­گرم بر کیلوگرم وزن بدن) به موشهای صحرایی باردار در روز ۱۴ بارداری تزریق شد. فرولیک اسید در دوزهای ۲۵، ۵۰ و ۱۰۰ میلی­گرم از روز ۱۲ تا ۱۸ بارداری تجویز شد. آزمون­ محفظه باز برای ارزیابی حرکات لوکوموتور و رفتار اضطرابی، آزمون راه رفتن شعاعی و شبکه­ای جهت سنجش یادگیری حرکتی و آزمون ماز Y  برای ارزیابی حافظه کاری در نوزادان انجام شد. داده­ها با آزمون ANOVA و تعقیبی توکی تحلیل شدند. 
یافته ها: افزایش رفتارهای شبه اضطرابی، کاهش یادگیری حرکتی و حافظه کاری در گروه TMT+Saline نسبت به گروه کنترل دیده شد. هرچند، تجویز فرولیک اسید سبب بهبود قابل توجهی در تناوب صحیح حرکتی، یادگیری حرکتی و کاهش اضطراب شد (۰۵/۰>p).
نتیجه ­گیری: مسمومیت پریناتال باTMT ، سبب اختلال در یادگیری و توجه در موش‌های صحرایی می‌شود و فرولیک اسید احتمالاً نواقص شناختی-رفتاری ناشی از آن را کاهش می­دهد.