سابقه و هدف: درکشور ما حدود 95% از کل کارگاهها را واحدهای کوچک زیر 10 نفر کارگر تشکیل می دهند که بیش از80% شاغلین را شامل می شوند. در این مجموعه حدود 750 هزار واحد صنفی تولیدی و خدمات فنی تحت پوشش 3500 اتحادیه صنفی در سطح کشور فعالیت دارند. هدف مطالعه حاضر بررسی وضعیت بهداشت حرفه ای این صنوف در شهر سبزوار می باشد. روش بررسی: جهت انجام این مطالعه توصیفی- مقطعی، تعداد 100 واحد صنفی به روش نمونه برداری طبقه ای از بین 20 اتحادیه صنوف تولیدی و خدمات فنی شهر سبزوار در سال 82-1381 انتخاب و با استفاده از ابزار پرسشنامه و مشاهده مستقیم مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: به طور متوسط %34.5 کارگاهها دارای تسهیلات بهداشتی نامناسب بوده و از نظر تماس کارگران با عوامل زیان آور، %27.4 در معرض سروصدای زیاد، %25.9 دارای تماس پوستی با ترکیبات شیمیایی مضر و %82.7 دارای وضعیت نامناسب ارگونومیک در هنگام کار بودند. از لحاظ ایمنی، 35% کارگران در معرض خطر قسمتهای بدون حفاظ دستگاهها قرارداشته و %73.3 از وسایل حفاظت فردی لازم استفاده نمی کردند. همچنین حدود 37% کارگران در خصوص ضرورت حفاظ گذاری دستگاهها فاقد آگاهی لازم بودند، 54% آنها تصور می کردند با گذشت زمان، بدن به عوامل مضر محیط کار عادت می کند و 31% شاغلین بر این باور بودند که بروز حادثه به شانس بستگی دارد. پایین بودن سطح آگاهیهای بهداشتی و ایمنی کارگران با تحصیلات پایین و سن بالا رابطه معنی دار داشت. نتیجه گیری: کارگاههای صنفی در مقایسه با صنایع متوسط و بزرگ از نظر تسهیلات بهداشتی، مخاطرات ایمنی و عوامل زیان آور محیط کار، شرایط نامناسب تری داشته که با توجه به پایین بودن سطح آگاهیهای بهداشتی و ایمنی شاغلین آنها، راهکارهایی نظیر بازنگری و اجرایی نمودن طرح رابطین بهداشتی صنوف، بکارگیری نیروی بهداشت حرفه ای تحت عنوان بهداشت یار صنفی و اجرای برنامه های آموزشی متناسب برای شاغلین صنفی جهت بهبود وضعیت بهداشت حرفه ای این واحدها پیشنهاد می گردد.
Taheri Namoghi M. Surveying the condition of occupational safety and hygiene in manufacturing and technical trade units in Sabzevar . MEDICAL SCIENCES 2006; 16 (2) :113-118 URL: http://tmuj.iautmu.ac.ir/article-1-48-fa.html
طاهری نامقی محمد. بررسی وضعیت بهداشت حرفه ای در واحدهای کوچک صنفی شهر سبزوار. فصلنامه علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی تهران. 1385; 16 (2) :113-118