1- گروه ژنتیک پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران ، pedlung.nritld@gmail.com 2- دانشجوی دکتری تخصصی ژنتیک پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران
چکیده: (11897 مشاهده)
اسکیزوفرنی بیماری شدید روانی است که حدود 1 درصد از مردم جهان به آن مبتلا هستند. این بیماری چند عاملی با مشارکت شمار زیادی از ژنهای مستعد کننده که در ارتباط با فرآیندهای اپیژنتیک و عاملهای محیطی هستند مشخص میشود. مطالعات، پیوستگی و همراهی چندین لوکوس را که احتمالاً خطر اسکیزوفرنی را تأیید میکنند، مانند نوروگلین1، Disrupted in schizophrenia، دیسبایندین، اپسین 4 و پرولین دهیدروژناز را نشان دادهاند. اگرچه، جزییات عملکرد زیستی این ژنها هنوز چندان مشخص نیست. ژن مهمDisrupted in schizophrenia1 (DISC1) که لوکوس ژن آن نخستین بار در یک خانواده بزرگ اسکاتلندی شناخته شد، سهم عمدهای در بیماریهای ذهنی-روانی داشته و با جابه جایی متعادل کرموزومی t(111)(q22.1q14.3) همراهی دارد. مطالعات گسترده روی DISC1 در خلال دهه گذشته نشان داده است که این ژن افزون بر عامل خطر ژنتیکی برای طیفی از بیماریهای روانی شناخته شده، بر بسیاری از جنبههای عملکردی سیستم عصبی مرکزی مانند توسعه و رشد نورونها، مسیرهای پیام دهی نورونی و عملکردهای سیناپسی اثر میگذارد. هم چنین، مطالعات ژنتیکی، ارتباط میان DISC1 و صفات کمی مشتمل بر حافظه کاری، سن شناخت و ادراک، حجم ماده خاکستری در کورتکس پری فرونتال و اختلالات در ساختار و عملکرد هیپو کامپ را نشان میدهد. DISC1 با شمار زیادی پروتئین که در مهاجرت نورونها، تنظیم و تعدیل اسکلت سلولی و انتقال پیام نقش دارند، میان کنش میدهد. برخی از این پروتئینها به عنوان عاملهای مستعد ژنتیکی برای بیماریهای روانی گزارش شدهاند. در این مطالعه مروری، تازههای این بیماری و ارتباط واریانتهای ژنتیکی شماری ژن مستعد اسکیزوفرنی به ویژه DISC1 و پروتئینهای میانکنش دهنده با آن، و هم چنین تاثیر آنها روی ساختار و عملکرد مغز در انسان و موش مورد بررسی قرار گرفته است.
Noori -Daloii M R, Alizadeh F. Genetic variants of susceptible genes to schizophrenia and their role on disease progress. MEDICAL SCIENCES 2014; 24 (2) :61-68 URL: http://tmuj.iautmu.ac.ir/article-1-806-fa.html
نوری دلویی محمدرضا، علیزاده فاطمه. واریانتهای ژنتیکی ژنهای مستعد اسکیزوفرنی و نقش آن در پیشرفت بیماری. فصلنامه علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی تهران. 1393; 24 (2) :61-68